donderdag 17 december 2009

Johan Boreel schrijft aan Hugo de Groot op 6 mei 1608



In de catalogus van de Zeeuwse Bibliotheken is een beschrijving te vinden van een van de oudste handschriften uit de collectie van de Zeeuwse Bibliotheek. Het is een brief van Johan Boreel (1577-1629) uit Middelburg aan (meest waarschijnlijk) de Delftenaar Hugo de Groot (1583-1648). Ze corresponderen in het Latijn. Hugo de Groot is bekend door zijn ontsnapping van kasteel Loevestein, waar hij gevangen zat. Hij verstopte zich in een boekenkist.

Het blijkt dat Johan Boreel en Hugo de Groot goede vrienden zijn. In de brief worden de familierelaties aangehaald. Boreel wil trouwen met Agnes Haijman, maar is hij wel een goede partij voor haar? Haar vader was de rijke Middelburger Dierix Claeyssen Haijman en haar zuster Jeanne is getrouwd met de bekende Middelburger Adriaan van de Perre, raad van Middelburg.

Boreel’s carrière komt pas na 1608 op gang, dus misschien waren er nog twijfels. Dat was onterecht want in 1613 wordt hij pensionaris van Middelburg, in 1615 secretaris van de Staten van Zeeland en in 1625 raadpensionaris van de Staten van Zeeland: hij is dan een machtig Zeeuws staatsman én taalgeleerde. Hij bereist heel Europa en gaat naar Syrië en Palestina.

In dit verband is het leuk te weten dat Boreel zelf ook handschriften verzamelde, vooral Oosterse handschriften. Hij deed dat voor zijn Leidse vriend, professor Thomas van Erpe (of: Erpenius) (1584-1624). Ook Hugo de Groot groeit uit tot een bekende rechtsgeleerde, staatsman én schrijver.

Johan Boreel en Agnes Haijman trouwen op 12 mei 1608 en Hugo de Groot schrijft een prachtig bruiloftsvers. De Groot trouwt in juli 1608 met de Zeeuwse Maria van Reigersberch, dochter van de Veerse schepen en burgemeester Pieter van Reigersberch. Zo lijken de levens en carrières van Boreel en De Groot bijzonder veel op elkaar.

Liesbeth van der Geest.

Literatuur:
Boreel, Documentatie- dossier Zeeuws Documentatiecentrum.
Heiser, P.C., ‘Boreel: een oud Zeeuws geslacht van magistraten en geleerden’. In: Provinciale Zeeuwsche Courant, 7 nov. 1952. (krantenbank)
Lantsheer, M.F., ‘Brief van J. Boreel (6 mei 1608) en testament van Adriaan Beverland’. In: Archief vroegere en latere mededelingen voornamelijk in betrekking tot Zeeland (1873), derde deel, eerste stuk, Middelburg 1878, p.143-152 (Met de Latijnse tekst van de brief).
Ruë, Pieter de la, Geletterd Zeeland, Middelburg 1741, 2e druk.